Jan Tokarski, „Obecność zła. O filozofii Leszka Kołakowskiego”. Wydawnictwo Universitas, Kraków 2016

Pewnego wieczoru, tuż u początku polskich przemian po 1989 r., Leszek Kołakowski siedział w małej londyńskiej restauracji z przybyszem z Warszawy. Szklana laseczka profesora wisiała obowiązkowo na oparciu krzesełka. Przybysz opowiadał o przemianach, a w pewnym momencie Kołakowski powiedział: – Skoro tak wychwala pan demokrację, proszę wyobrazić sobie demokrację w Chinach.

Przybysz zdębiał, a Kołakowski ciągnął: – Niech pan pomyśli o tych dziesiątkach milionów Chińczyków, którzy, zgodnie z demokratycznym prawem, wyjadą za granicę i postanowią odwiedzić Londyn lub Warszawę. Albo o setkach milionów lodówek, które kupią obywatele demokratycznych Chin i skutków tego dla dziury ozonowej. Jedno i drugie będzie tragedią.

Zafrasował się przybysz, a Kołakowski odrzekł: – Proszę się nie martwić. Jeśli cudownym sposobem Chiny za naszego życia staną się demokratyczne, to równie cudownym sposobem chińscy turyści pomieszczą się w Warszawie i ktoś wymyśli lodówki przyjazne środowisku naturalnemu.

Leszek Kołakowski urodził się w 1928 r. w Radomiu. Studiował w Łodzi, wykładał w Warszawie. W latach 50. należał do wyznawców marksizmu, by dekadę później stać się jego reformatorem, a potem – żarliwym krytykiem. W 1956 r. opublikował w „Po prostu” słynny tekst „Czym jest socjalizm” – pierwszy artykuł Kołakowskiego zatrzymany przez komunistyczną cenzurę, przepisywany był przez czytelników i kolportowany wśród znajomych.

W 1966 r. został wyrzucony z PZPR. Pretekstem usunięcia z partii był wygłoszony przez niego wykład „Rozwój kultury polskiej w ostatnim dziesięcioleciu”, upamiętniający Październik ’56. Dwa lata później, za zaangażowanie w Marzec ’68, zakazano Kołakowskiemu pracy ze studentami, wyrzucono z Uniwersytetu Warszawskiego, a w efekcie zmuszono do emigracji z Polski.

Osiadł w Oxfordzie. Należał do najwybitniejszych filozofów drugiej połowy XX w. (jako pierwszy otrzymał nagrodę Biblioteki Kongresu USA, uznawaną za odpowiednik Nobla w filozofii. Mówił po angielsku z bardzo silnym polskim akcentem, a mimo to jego wykłady zapełniały po brzegi największe aule najsłynniejszych uniwersytetów świata. Trzytomowe dzieło Kołakowskiego, „Główne nurty marksizmu”, jest nie tylko najwnikliwszą próbą zrozumienia marksizmu, ale też znakomitą dekonstrukcją wszystkich totalitarnych i autorytarnych ideologii.

W 1971 r. opublikował w paryskiej „Kulturze” esej „Tezy o nadziei i beznadziejności” – intelektualny fundament dla rodzącej się kilka lat później opozycji demokratycznej. Poza filozoficznymi traktami pisał też filozoficzne bajki dla dorosłych, które spokojnie można czytać również dzieciom.

Był jedynym zagranicznym członkiem i oficjalnym przedstawicielem na Zachodzie Komitetu Obrony Robotników.

Nazwisko Leszka Kołakowskiego jest obecne w każdej encyklopedii świata.

Do kupienia: Bonito.pl
Cena 31,50 zł