Nadanie imienia Komitetu Obrony Robotników w  przestrzeni miejskiej. Przewodnik.

Od czego zacząć
Od znalezienia odpowiedniego miejsca. Może to być skwer, plac, ulica, park, rondo. Najlepiej w centrum miasta, choć może to być trudne. Aby uniknąć niezadowolenia mieszkańców, należy na wstępie wykluczyć miejsca, które od dawna posiadają jakąś nazwę, są adresem mieszkań lub instytucji. Formalności zmiany adresu meldunkowego, rejestrowego firmy czy instytucji są nielada kłopotem i obciążają przede wszystkich tych, którzy są tam zameldowani/zarejestrowani. Najlepszym rozwiązaniem jest zatem znalezienie placu, ronda, skweru,  uliczki, przy której nikt nie jest zameldowany ani zarejestrowany lub ulicy nowoprojektowanej, która nazwy nie posiada.

  1. Kto nadaje nazwy
    Nazwy nadają rady miast i gmin. Najczęściej dzieje się to tak, że komisja kultury (lub działająca w jej ramach podkomisja ds. nazewnictwa) gromadzi wnioski dotyczące nazw i przedstawia propozycje radzie gminy, która podejmuje odpowiednią uchwałę.
    Uwaga! Samorządy mają dosyć dużą swobodę w regulowaniu swojej pracy i każda gmina w statucie może zawrzeć inne rozwiązania w zakresie sposobu zgłaszania i podejmowania uchwał.

  2. Jak zgłosić wniosek
    Po pierwsze, musimy sprawdzić kto ma prawo inicjatywy uchwałodawczej w naszej gminy. Prawo to określa statut gminy. Na pewno ma je burmistrz, wójt, prezydent, ale oni najczęściej korzystają z niego w kwestiach związanych bezpośrednio z zarządzaniem finansami czy majątkiem gminy, niechętnie w innych sprawach. Najkrótszą drogą, by wniosek został przedstawiony radzie pod głosowanie, jest pośrednictwo szefa gminy. Dlatego dobrze byłoby od niego zacząć i spróbować go przekonać do naszej inicjatywy.
    Statuty regulują odrębnie dla każdej gminy, czy prawo inicjatywy uchwałodawczej ma pojedynczy  radny czy określona ich grupa (3, 5 osób), czy komisje rady. W niektórych gminach prawo inicjatywy uchwałodawczej zapisane mają w statucie sami mieszkańcy, pod warunkiem zebrania pod wnioskiem poparcia określonej w przepisach liczby osób.

Po drugie, musimy zbadać układ sił w radzie. W dużej mierze od tego zależy forma złożenia wniosku. Jeśli rada jest potencjalnie przychylna, wystarczy przekonanie do inicjatywy prezydenta/burmistrza/wójta, klubu lub grupy radnych, przygotowanie wniosku, złożenie go na ręce przewodniczącego rady i oczekiwanie na wynik głosowania. Zawsze jest dobrze widziane, żeby taki wniosek został poparty przez znaczącą grupę mieszkańców – pomaga to podjąć dobrą decyzję radnym, którzy mieliby wątpliwości.
W miejscach, gdzie trudno liczyć na inicjatywę samych samorządowców, należy podjąć inicjatywę obywatelską. Ta może nosić formę inicjatywy uchwałodawczej, jeśli taka możliwość przewiduje statut gminy, a jeśli nie – petycji do rady miasta/gminy podpisanej przez grupę mieszkańców lub/i organizacje pozarządowe i składanej pisemnie na ręce jej przewodniczącego.

Uwaga: we wniosku w każdym wypadku musi być wskazana propozycja konkretnego miejsca. Brak takiego wskazania może spowodować przeciąganie poddania decyzji pod głosowanie ze względu na „brak odpowiedniego miejsca”, „konieczność konsultacji” itp.
Konstrukcja list z podpisami zależy od wymogów statutowych, należy go dostosować do regulacji gminnych. W razie wątpliwości

  1. Oprawa
  2. Na każdym etapie inicjatywa musi być wspomagana: przez środowiska, którym bliska jest historia opozycji w PRL, liderów opinii, media. Liczba czy ranga osób popierających wniosek/petycję powinna robić wrażenie. Warto zaskarbić sobie przychylność lokalnych mediów, a co najmniej dbać, aby nie oprotestowywali pomysłu. Niezależnie od formy zgłaszania wniosku bardzo ważne jest jego nagłośnienie, wywołanie dyskusji, przypomnienie wartości,  jakie niósł ze sobą Komitet Samoobrony Społecznej KOR.

Podsumowując:
1. Znajdujemy miejsce
2. Sprawdzamy zapisy statutu gminy
3. Zbieramy podpisy pod petycją lub inicjatywą uchwałodawczą
4. Nagłaśniamy inicjatywę, przekonujemy do niej radnych
5. Monitorujemy pracę nad uchwałą

Konsultacje: W razie pytań odnośnie interpretacji zapisów statutów gmin w sprawie zgłoszenia inicjatywy obywatelskiej nadania imienia KOR miejscu w Waszym mieście można kontaktować się z autorem poradnika Marcinem Celińskim z redakcji  „Liberte!”, kontakt mailowy: [email protected]